Việc các cán bộ lãnh đạo các bộ ban
ngành ở nước ta có nhiều sáng kiến sánh ngang với tối kiến xưa nay đã không
hiếm. Những sáng kiến kiểu như ngực lép không được đi xe máy, biển chẵn đi ngày
chẵn, biển lẻ đi ngày lẻ…nay lại có thêm sáng kiến đưa vào hoạt động tuyến xe
bus chỉ giành riêng cho nữ giới đang một lần nữa làm dậy sóng cho cộng đồng,
không khỏi sự ùm xùm bàn tán của thiên hạ.
Trong một cuộc họp vừa
qua Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân Hà Nội có yêu cầu Sở giao thông thành phố Hà
Nội, công ty Transenco đưa vào thí điểm một tuyến xe bus giành riêng cho nữ
giới để chống lại hoạt động “râu yêu râu xanh” hoành hành trên các tuyến xe bus
đông đã và đang tạo nên một cuộc tranh cãi sâu rộng, không ít khen chê, tán
thành, chỉ trích đủ cả. Lại có thêm nhiều người một lần nữa quá lời phản bác
trí tuệ, sự tư duy của cán bộ chúng ta, cho rằng đây là một sáng kiến dị hợm,
không có tính thực tế…
Thiết nghĩ nói đi rồi
phải nói lại rằng sáng kiến thì tất nhiên là tốt, nhưng phải xét vào tính thực
tế của điều kiện hoàn cảnh mà áp dụng. Việc ông Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân
thành phố Hà Nội phát biểu thì đó ắt là việc hết sức bình thường. Đó có lẽ là
sự quan tâm chu đáo đến dân sinh, chứ có xe bus ông này cũng chẳng được lợi lộc
gì cả, ông chỉ đi ô tô, xe máy riêng. Nhưng xét ở xứ ta hiện nay đang chưa cần
thiết lắm. Bởi nước ta vẫn còn yên bình và đẹp đẽ chán, nạn quấy rối tình dục
ngang nhiên trắng trợn như ở một số nước Ấn Độ, Anh, Mỹ chưa nhiều, cùng lắm
chỉ đôi tên sàm sỡ, dám láo là bị các chị các bà tát vỡ a lô. Tuy các tuyến xe
bus ở ta đông thật, nhưng nạn “yêu râu xanh” chưa phải là thứ đáng phải đặt lên
hàng đầu mà đặt lên hàng đầu đó là nạn trộm cắp, móc túi trên xe bus. Có lẽ
sáng kiến chỉ đạo các đội cảnh sát trật tự trà trộn trên xe bus để xử mấy thằng
đạo chích có khi hợp lý hơn. Ngoài ra còn nên làm sao để những người đi xe bus
có văn hóa hơn, chứ xe bus ở xứ ta còn thiếu văn minh lắm. Nào là thanh niên to
xác cứ chen lấn xô đẩy để lên xe, rồi ngồi chềnh ềnh ra ghế giành cho người già
và phụ nữ mang thai và ghế giành cho người khuyết tật…Lên xe bus còn nói chuyện
ầm ĩ, chen lấn xô đẩy. Mà các chị em ở xứ ta nhiều khi còn ghê gớm chẳng thua
gì các anh em, khó để mà sàm sỡ các chị em được!
Nếu xét theo một khía
cạnh khác, công ty vận hành xe điện Hà Nội là một doanh nghiệp, lấy kinh doanh
để đảm bảo sự tồn tại của công ty, xe bus là thứ đem lại dịch vụ cho khách hàng
( tất nhiên họ được Nhà nước trợ giá). Bất kể chiêu thức nào họ có thể sử dụng
để lôi kéo khách đều có thể được miễn là đừng vi phạm pháp luật, tổn hại đạo
đức xã hội, nếu xe bus giành riêng cho chị em là một trong số đó. Miễn là họ
không bị lỗ, đấy là điều họ làm, vừa có lợi cho công ty lại đem lại một chất
lượng dịch vụ tốt cho khách hàng. Xe bus giành riêng cho nữ giới tuy xa lạ ở xứ
ta nhưng đối với các nước khắt khe về nữ
quyền như Mehico , Brazil …thì đó lại là quá bình
thường. Nó cũng là cái tốt, chị em được dồn vào một xe với nhau, tha hồ mà buôn
dưa lê bán dưa chuột, nói những gì mà không sợ xấu hổ với cánh đàn ông…Nhưng
nghĩ khác lại cho thấy một sự phân biệt giới tính trong xã hội nếu như nam nữ
bị chia tách ngay cả trên từng tuyến xe bus. Đấy chính là mầm mống cho tình
trạng phân biệt giới tính, thậm chí là trọng nam khinh nữ.
Nhưng cái hay nhất trong
vụ này đó là vị lãnh đạo to của thành phố Hà Nội phát ngôn nên sáng kiến này bị
chỉ trích tơi tả mà không kịp giải thích. Không mấy ai chịu nhìn vào tính cấp
tiến của nó, những giá trị của nó mà biết đâu một ngày sẽ phải sử dụng. Ngược lại ai ai cũng cho rằng đó là phát kiến
gàn dở, không thực tế…Cho thấy chính những sáng kiến sánh ngang với tối kiến
trước đây của các vị đã làm giảm sút một cách nghiêm trọng lòng tin của nhân
dân vào năng lực của các vị. Một số ít vị phát ngôn thiếu chuẩn đi trước đã và
đang để lại hậu quả cho chính những sáng kiến sinh sau đẻ muộn. Tóm lại hay dở
chưa biết nhưng trước hết cứ sáng kiến lạ là bị chỉ trích. Chuyện chỉ có ở xứ
ta!
Quốc Thái