Báo người cao tuổi đã và đang là một tâm điểm chú ý của giới báo chí, bởi báo này đã có vô số công trạng trong vạch trần, đưa ra ánh sáng biết bao vụ tham nhũng, nhưng nay chính tờ báo này đang vướng vòng lao lý khi có khả năng bị khởi tố theo điều 258 BLHS. Rõ ràng công thì công nhưng tội vẫn là tội, công tội phân minh, thường phạt rõ ràng.

Về trình tự thanh tra báo Người cao tuổi của Bộ 4T chắc chắn không cần thiết phải nhắc lại nữa, đó là việc làm đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền Bộ 4T. Bộ 4T đã xin phép, làm đúng mọi thủ tục cần thiết, yêu cầu có sự phối hợp của Tổng biên tập báo Người cao tuổi. Nhưng sự chây lì đã xảy ra, khiến cho việc thanh tra bị chậm lại, gây nhiều nghi ngờ. Khi mà anh đã bị nghi ngờ sai luật, quá trớn trong việc làm báo, nay bị thanh tra anh lại chấy lỳ thì chắc chắn anh đang chứng tỏ mình có vấn đề, có những gì đó khuất tất hay kiểu làm ăn của anh thiếu chuyên nghiệp... Và việc nhiều người phân trần rằng Đoàn thanh tra Bộ 4T đã làm việc có nhiều sai phạm, đó cũng có thể là một lý do, ít nhất là cứu cánh cho những sai sót trong lúc báo này đang ngắc ngoải. Nếu như lỗi bất cập về thời gian thì chắc chắn đã không còn, vì thời gian thanh tra đã được tăng lên sau khi xin quyết định gia hạn.

Nếu ai đó nói rằng việc thanh tra, xử phạt và treo thẻ nhà báo, tước quyền của Tổng biên tập Kim Quốc Hoa là ý chí của Bộ 4T muốn ra tay trù dập tờ báo tiên phong chống tham nhũng thì đó là nhận định sai lầm. Chống tham nhũng tất yếu là việc của mọi tờ báo, đưa tin trung thực khách quan đến với người đọc, người cầm bút phải là chính nhân quân tử, không nhường bước trước gian tà, bạo quyền, không lung lay khi bị vật chất mua chuộc, cám dỗ. Báo Người cao tuổi đã xung phong được như vậy là một điều rất tốt, đem lại sinh khí và sự động viên lớn lao cho biết bao tờ báo khác ngày đêm vẫn lải nhải cũ rích, lá cải, không thiết thực với bạn đọc. Nhưng báo Người cao tuổi đã quá đà khi hành nghiệp, đó là đưa tin thiếu khách quan, không dẫn nguồn, thiếu sự kiểm chứng. Làm báo là phải gắn với người đọc,  ảnh hưởng đến suy nghĩ, tư duy, cảm xúc của người đọc. Bởi báo chí có tính đại chúng nên định hướng dư luận là một trong những chức năng của báo chí. Ví dụ cụ thể nhất đó là trong bài báo “Bàn về thị trường sao và vạch” của tác giả Lê Quang Tạo đăng trên Báo Người cao tuổi đã cho thấy sự suy diễn, thiếu chân thực, sai trái. Bài báo này nói đến một vấn đề đó là tham nhũng trong Công an, Quân đội với việc mua hàm, bán chức chạy quyền nhưng không có một căn cứ, ví dụ cụ thể, thông tin mập mờ theo kiểu “Bạn tôi nói với tôi rằng”, hay theo kiểu cơ chế về “trần hàm” của chức vụ khác thời xưa và suy ra đó là do mua bán…Làm báo cái quan trọng nhất đó là nguồn tin, nếu anh là phóng viên, đưa tin trực tiếp từ hiện trường vụ việc thì anh phải có hình ảnh và phỏng vấn trực tiếp. Còn những việc bình thường như chống tham nhũng, những vấn đề liên quan tới lợi ích của cá nhân, tổ chức khác thì anh cần phải có chứng cứ. Ông bà ta đã nói “khẩu thuyết vô bằng, bút sa gà chết”, ông phóng viên làm liều là đã chết, nhưng ông Tổng biên tập còn a dua làm liều thì tội càng nặng. Nếu như bài báo tôi vừa nêu ra ví dụ trên của Báo Người cao tuổi mà truy đến cùng sẽ là nói phét, vì không có chứng cứ. Như thế hóa ra chẳng phải bôi nhọ lực lượng vũ trang.

Ở xứ An Nam này tuy đã ngóc đầu phát triển được gần 30 năm sau những năm dài bom đạn cày xới nhưng suy cho cùng vẫn còn man di mọi rợ lắm. Báo chí hoạt động vẫn còn thiếu tầm, vẫn còn lá cải, người làm báo vẫn còn thiếu chuyên nghiệp, đưa tin lắm lúc còn cảm tính, cá nhân, cục bộ, thậm chí còn có những kẻ lợi dụng tự do báo chí để mưu cầu tư lợi. Chứ như ở các nước phương Tây văn minh, tiến bộ nếu đưa tin láo thiếu nguồn, không kiểm chứng được là ngay lập tức bị kiện, lôi nhau ra tòa và bị phạt tiền bồi thường cho sập tiệm. Luật pháp nước ta về báo chí còn có nhiều lỗ hổng, nhiều vấn đề cần phải xem xét để hoàn thiện cho báo chí hoạt động đúng trong khuôn khổ hơn.

Về báo Người cao tuổi và ông Tổng biên tập Kim Quốc Hoa tôi vẫn hy vọng rằng sẽ cho họ một con đường để sửa sai và phải đảm bảo rằng không tái phạm. Bởi dù sao con đường chống tham nhũng của nước ta vẫn còn chông gai lắm, “một bộ phận không nhỏ” vẫn đang chưa hề suy suyển và cần nhiều hơn nữa những tờ báo dám đương đầu với nó. Nhưng chắc chắn rằng với số tiền bị phạt hơn nửa tỉ và chiếc thẻ bị treo của ông Kim Quốc Hoa sẽ thức tỉnh các Tổng biên tập các báo khác hãy làm ăn cẩn thận hơn, tránh vướng vòng lao lý như Báo Người cao tuổi hôm nay.

Quốc Thái