Cho đến nay, ở Việt Nam chưa có ai trong đời mà hai lần nhận danh hiệu Anh hùng Lao động cho mỗi một việc là nuôi trâu như Bác Hồ Giáo. Người anh hùng nuôi trâu ấy đã từng đi vào trang sách của các nhà văn với tất cả những lung linh ám ảnh.

Anh hùng Lao động Hồ Giáo vừa từ biệt cõi tạm lúc 15 giờ 30 ngày 14.10.2015, hưởng thọ 86 tuổi. Bác thanh thản ra đi, bỏ lại sau lưng mình một quá khứ trĩu nặng những cỏ và trâu. Sinh ra trong một gia đình nông dân đông anh chị em ở xã Tịnh Sơn, H.Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi năm 1930. Lên tuổi 13, Bác Hồ Giáo đã phải đi ở đợ cho nhiều gia đình địa chủ trong vùng. Năm 18 tuổi,Bác vất chiếc roi chăn bò, giã từ kiếp ở đợ để lên đường tham gia kháng chiến...

Năm 1954, miền Bắc được giải phóng. Sáu năm sau, để phát triển sản xuất, xây dựng đất nước, tám vạn dân quân, bộ đội đã được chuyển ngành. Sẵn có “kinh nghiệm” chăn trâu thế là Bác về Nông trường Ba Vì để nuôi heo lấy thịt, cải thiện chất lượng bữa ăn cho đồng bào, chiến sĩ. Bom đạn chiến tranh thôi cày xới, đồng cỏ Ba Vì hiện lên một màu xanh mướt, nông trường tăng gia nuôi bò lấy sữa. Từ vài chục con, lên con số trăm rồi ngàn con, mỗi năm cung cấp hàng chục tấn sữa tươi. Ngày đó, đất nước còn nghèo, chưa có các loại thuốc tây, thuốc kháng sinh để điều trị mỗi khi heo, bò bị bệnh. Thế nên, Bác đã mày mò áp dụng các loại lá, rễ cây để chữa bệnh cho gia súc. Nhờ vậy, đàn heo, đàn bò do Bác chăm sóc vẫn duy trì “quân số”, Nông trường Ba Vì vang danh khắp cả nước về mô hình điểm trong chăn nuôi. Ghi nhận thành tích ấy, năm 1966, Nhà nước phong tặng Bác danh hiệu Anh hùng Lao động.

Miền Nam giải phóng, đất nước hoàn toàn thống nhất, một lần nữa sứ mệnh của một thủ lĩnh chăn nuôi lại đặt lên vai Bác. Rời những trảng cỏ xanh mướt của thảo nguyên Ba Vì, năm 1976 Bác về với những cánh đồng cỏ voi mênh mông cao vút của Nông trường Sông Bé (nay là Bình Dương và Bình Phước). Ở đó, đàn trâu Mura 502 con do Ấn Độ tặng Việt Nam làm sức kéo và lấy sữa, trong đó có hai con được Thủ tướng Indira Gandhi tặng Thủ tướng Phạm Văn Đồng, đang chờ Bác. Với một thủ lĩnh có nhiều kinh nghiệm trong chăn nuôi, mười năm sau, có những con trâu Mura đạt trọng lượng 1.000kg. Và năm 1986, Bác được phong tặng Anh hùng Lao động lần thứ 2.

Ngày Bác nghỉ hưu rời Nông trường Sông Bé về Quảng Ngãi, Thủ tướng Phạm Văn Đồng tặng Bác 15 con trâu kèm lời căn dặn về giúp bà con quê hương thoát đói nghèo. Qua bàn tay chăm sóc của Bác, nhiều nghé con ra đời, chuyển giao về cho các hộ dân chăn nuôi. Năm 2010, sức khỏe giảm sút, Bác lại “hưu” lần nữa, để đàn trâu cho người cháu tên Tâm chăm sóc. Nhưng đàn trâu dường như đã quen hơi Bác, nay thiếu vắng ăn uống giảm sút, gầy rộc, hao hụt dần. Bác bảo, mỗi lần lên thăm trại trâu, cứ dùng dằng chẳng muốn bước chân đi khi nhìn ánh mắt như trách móc của những con Mura. Cái mắt long lanh như có ngấn nước ấy ám ảnh Bác suốt quãng đường về.

Anh hùng lao động Hồ Giáo (Nguồn Internet )

Rồi có đêm, Bác nằm mơ thấy cả đàn trâu đông đúc đang chạy ùa, nhảy tung tăng như đám trẻ con. Tỉnh giấc, Bác lại nằm nhớ miên man về những hình ảnh ẩn hiện đó khiến Bác không tài nào chợp mắt. Vợ Bác, cô (bà) Thành bỏ dở tay đang chăm cháu, cười hiền thêm vào: “Ông ngủ đâu có biết, chứ mấy chục năm nay rồi, năm nào tôi cũng chứng kiến những cơn giật mình, nửa đêm tỉnh giấc rồi trằn trọc nhớ trâu của ông”.Bác Giáo lại nở nụ cười tươi rói như thời đôi mươi.

Ký ức về những ngày tận tít Ba Vì hay xuôi về Sông Bé có lẽ chẳng bao giờ phai nhòa trong tâm trí Bác, nên những việc làm của Bác đều có bóng dáng của những con trâu thân thương trong đó. Chị Tuyết Minh, con gái Bác kể: “Ngày con tôi còn nhỏ, vừa mới bập bẹ nói mà ba tôi đã dạy cháu thuộc lòng mấy câu thơ: Trâu ơi ta bảo trâu này/ Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta…”. Trong câu chuyện của Bác, những con trâu luôn phảng phất hình bóng của con người. Bác bảo, muốn chăm sóc trâu tốt, phải hiểu được tính cách, tỉ mỉ, say mê, chịu khó, phải theo dõi từng bữa ăn, giấc ngủ, sức khỏe… như chăm trẻ con ấy, chứ không dễ đâu…

Những cánh đồng thơm mùi cỏ non sẽ không còn hình bóng người Anh hùng hiền hậu, chất phát nữa, non sông đất nước Việt Nam lại mất đi một người con ưu tú, một con người luôn tận tâm, tận tụy phục vụ đất nước. Một người anh hùng thầm lặng, một tấm gương sáng ngời đủ sức lay động và thức tỉnh thế hệ trẻ đất nước ngày hôm nay. Sự ra đi của anh là sự tiếc thương vô hạn cho một tấm gương anh hùng chất phác, là ánh sáng phản chiếu và đốt cháy mọi sự giả tạo đối với một lớp người ngày đêm “khua môi múa mép” về tình yêu đất nước phi nghĩa và mơ hồ về hiện thực, là sự bừng tỉnh của một lớp người ngày đêm không chịu khó tìm tòi, dám nhận dám làm, là lực đẩy cho một bộ phận người luôn kêu ca đất nước, chính quyền khi bản thân mình chưa ra gì, không đủ sức, đủ tài không chịu khó chịu khổ để đi đến vinh quang khi đất nước tạo điều kiện cho họ làm được điều đó. Chúng tôi, những công dân thế hệ sau sẽ luôn nhớ và học tập về Bác – Người anh hùng lao động thầm lặng !

Hiểu Minh