Như vậy sau 3 tháng xảy ra vụ việc cá chết hàng loạt ở ven biển miền Trung thì nay đúng như lời hứa, Chính phủ cùng các cơ quan ban ngành có liên quan đã công bố nguyên nhân của vụ việc tới người dân và những bên quan tâm. Thủ phạm gây ra hiện tượng đó chính là doanh nghiệp Formosa, với việc xả thải chất độc những ngày đầu khởi động nhà máy. Khi nguyên nhân là điều ai cũng đã được tiếp cận và nhìn nhận dưới nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau, thì vấn đề hiện tại người ta trông chờ và nhìn nhận rằng nhiệm của những lời hứa sửa chữa lỗi lầm của “kẻ phạm tội” sẽ được thực thi như thế nào và được thể hiện như thế nào? Bởi, việc lớn nhất không phải là khoản đền bù nó như thế nào mà điều căn bản nhất ở đây chính là môi trường biển Việt Nam được đảm bảo trong tương lai ra sao?!

Theo đó, Formosa đã cam kết 5 điểm sau đây:

1. Công khai xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam vì đã để xảy ra ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

2. Bồi thường thiệt hại cho dân và hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, bồi thường phục hồi môi trường biển với tổng số tiền là 11.500 tỉ đồng, tương đương 500 triệu USD.

3. Cam kết hoàn thiện công nghệ sản xuất để xử lý triệt để chất thải trước khi thải ra môi trường, không để tái diễn sự cố môi trường như vừa qua.

4. Phối hợp bộ ngành Việt Nam và các tỉnh miền Trung xây dựng giải pháp đồng bộ để phòng chống ô nhiễm, không xảy ra sự cố môi trường để tạo niềm tin với người dân VN và bạn bè quốc tế.

5. Thực hiện đúng cam kết nêu trên, không tái diễn vi phạm, nếu vi phạm sẽ chịu chế tài theo quy định pháp luật VN.

Ảnh: Lãnh đạo Formosa cúi đầu xin lỗi Nhà nước và Nhân dân Việt Nam vì gây ra vụ cá chết. (Nguồn: Internet)

Có thể nói, tiền chưa phải là tất cả để giải quyết vấn nạn này bởi ý thức và trách nhiệm cũng như đạo đức kinh doanh mới chính là yếu tố quan trọng nhất ở đây. Với khoản tiền 500 triệu USD đâu thể đủ để hồi sinh một vùng biển rộng lớn và cú sốc tinh thần cho người dân trong vòng một thời gian ngắn nếu ý thức quản lí cũng như kinh doanh vẫn kém, thái độ không thay đổi thì vấn nạn vẫn tiếp tục mà vấn đề không thể giải quyết nổi. Tiền không thể bù đắp được những mất mát, những tổn thất mà thiên nhiên chịu đựng, và không một vật chất gì có thể bù đắp nổi thiệt hại trừ ý thức, thái độ và sự chân thành trên con đường chuộc lỗi và hoàn thiện lương tâm kinh doanh trên định hướng tương lai.

Formosa sẽ có được một con đường còn lại để “hoàn lương” và chuộc lỗi, hãy thể hiện trách nhiệm của mình để những lời nói và thái độ chân thành của ban lãnh đạo được hiện hữu bằng những “hành động đạo đức” thực tế rõ ràng hơn. Hiện tại, điều nhân dân bốn tỉnh chịu tác động cần đến chính là sự khắc phục, giúp đỡ và đi lên bằng tất cả trách nhiệm chứ họ không cần nóng giận, bài trừ và những lời nói hão huyền đối với họ. Bởi đau thương cần được bù đắp, dựng xây chứ không phải được xoa dịu bởi tàn phá hay xung đột.

Formosa - hãy thể hiện bằng hành động của các người, hãy để những lời hứa, những phát ngôn của các người thành hiện thực. Hãy trách nhiệm với bản thân và uy tín của những người kinh doanh, nếu các người nói được và làm được sẽ được đứng vững trên mảnh đất chữ S này để hoạt động và kinh doanh. Còn nếu không sẽ vĩnh viễn biến mất khỏi mảnh đất này và sẽ không bao giờ được trở lại!

Hiểu Minh

Bộ Tài nguyên và Môitrường đã tổ chức họp báo vào 17h chiều ngày 30/6 vừa qua, nội dung cuộc họp tập trung vào công bố nguyên nhân, thủ phạm gây cá chết hàng loạt ở 4 tỉnh miền Trung, cùng với đó là giải pháp khắc phục hậu quả ô nhiễm môi trường và phương án đền bù cho ngư dân. Những vi phạm và sự cố trong quá trình thi công vận hành thử nghiệm tổ hợp nhà máy của công ty Formosa Hà Tĩnh là nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường biển nghiêm trọng, làm hải sản tại 4 tỉnh miền Trung chết bất thường.

Ảnh và chú thích ảnh: Ông Trần Nguyên Thành - Chủ tịch Hội đồng quản trị Formosa (áo đen) cùng 6 đại diện khác cúi đầu xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam. (Nguồn: báo VnXpress)

Ngay sau khi tình trạng cá chết bất thường hàng loạt tại 1 số tỉnh miền Trung, Thủ tướng đã phân công các bộ ngành liên quan khẩn trương để tìm nguyên nhân. Để đảm bảo khách quan và độ chính xác cao nhất, không chỉ các nhà khoa học trong nước mà Chính phủ còn mời các chuyên gia, các nhà khoa học đến từ Nhật, Pháp, Đức, Mỹ, Isarel…Giải thích cho câu hỏi “Tại sao tìm ra nguyên nhân nhưng chậm công bố thủ phạm?”, Bộ trưởng Bộ 4T, ông Trương Minh Tuấn trả lời: “Bởi vì chúng ta biết công bố nguyên nhân là để giải quyết kịp thời hậu quả, công bố thủ phạm là để xử lý sai phạm. Điều tra nguyên nhân và thủ phạm là 2 quá trình khác nhau, và công bố vào các thời điểm khác nhau. Điều tra nguyên nhân được tiến hành bởi các nhà khoa học, đối tượng là các dữ kiện. Điều tra thủ phạm được tiến hành bởi các cơ quan điều tra, phối hợp với các nhà khoa học, đối tượng là con người nên phức tạp hơn nhiều. Việc công bố ai là kẻ gây ra sự cố nghiêm trọng này cần có quá trình điều tra xác định chứng cứ, có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan bảo vệ pháp luật, quản lý chuyên ngành và các địa phương”. Ngay các đất nước khoa học kỹ thuật phát triển như Nhật Bản mà sự cố môi trường nghiêm trọng vào tháng 12/2004, mất hơn một năm sau, hội đồng đánh giá với những chuyên gia hàng đầu mới có thể kết luận được nguyên nhân là từ công ty gang thép FJE.

Cũng nói thêm rằng, tình trạng cá chết bất thường tại 1 số tỉnh miền Trung vừa qua do ô nhiễm môi trường không chỉ diễn ra tại Việt Nam mà ở trên thế giới, nó cũng từng xảy ra tại các quốc gia khác. Cụ thể: Sự cố tràn dầu tại Mexico năm 2010 – thảm họa tràn dầu lớn nhất lịch sử; Tập đoàn Năng lượng Mỹ Chervon phải bồi thường 18 tỷ USD vì hành vi xả hóa chất tại lưu vực sông Amazon trong suốt hơn 20 năm; Tập đoàn Chisso bị phạt 83 triệu USD vì xả thải thẳng ra môi trường…

Nực cười hơn, khi chưa công bố nguyên nhân gây ra cá chết hàng loạt tại 1 số tỉnh miền Trung thì đám “dân chủ giả cầy” rêu rao luận điệu rằng, Chính phủ Việt Nam “đi đêm”, nhận tiền của Formosa nên sẽ không bao giờ dám khẳng định Formosa đã xả thải, gây ô nhiễm môi trường, dẫn tới tình trạng cá chết hàng loạt. Chúng dựng lên một thuyết âm mưu rằng, Chính phủ VN sẽ đổ lỗi nguyên nhân cá chết do “thủy triều đỏ” và do chất “phenol” trong cá cao…Những luận điệu trên nhanh chóng phủ kín các trang cá nhân của những đối tượng núp bóng vỏ bọc “dân chủ” để hoạt động chống phá Nhà nước. Chúng dựng lên các thuyết âm mưu hòng gây hoang mang trong dư luận, kích động, xúi giục một bộ phận người dân nhẹ dạ cả tin nghe theo và thực hiện các hành vi cực đoan, bạo loạn, vi phạm pháp luật.

Và nay, khi kết quả chính thức được Bộ TN&MT công bố trong buổi họp báo chiều hôm qua, nguyên nhân cá chết tại 1 số tỉnh miền Trung hồi tháng 4 vừa qua là do “những vi phạm và sự cố trong quá trình thi công vận hành thử nghiệm tổ hợp nhà máy của công ty Formosa Hà Tĩnh là nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường biển nghiêm trọng”, dẫn tới cá chết hàng loạt. Không thể bám vào những thuyết âm mưu dựng lên và rêu rao trước đó, đám “dân chủ giả cầy” chỉ biết vịn vào số tiền bồi thường của Formosa để móc ngoáy, cắt xén và kích động người dân có những hành vi thiếu kiểm soát. Bọn chúng tru tréo luận điệu rằng, số tiền 500 triệu USD mà Formosa cam kết bồi thường thiệt hại cho việc gây ra ô nhiễm môi trường biển “không ăn thua gì”! Vâng, với mức độ ô nhiễm môi trường biển, hậu quả của nó gây ra, kể cả vật chất lẫn tinh thần thì không có số tiền nào có thể bù đắp, khắc phục được. Bọn chúng cố tình “đánh lận con đen”, lấp liếm khi trong cam kết khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường của Formosa có 5 điểm, thì việc bồi thường tiền chỉ là 1 trong 5 điểm đó. Ngoài điểm 1 xin lỗi Đảng, Nhà nước, Chính phủ và toàn thể nhân dân Việt Nam ra thì còn có 3 điểm quan trọng mà bọn chúng cố tình quên như:

(3) Khắc phục triệt để tồn tại, hạn chế của xử lý nước thải, chất thải, cam kết xử lý triệt để các chết thải độc trước khi đưa ra môi trường

(4) Phối hợp Bộ, ngành, các tỉnh miền Trung xây dựng, đảm bảo không để xảy ra ô nhiễm

(5) Thực hiện nghiêm các cam kết, nếu sai phạm sẽ chịu sự xử lý của pháp luật VN.

Tiền không bao giờ là đủ, Formosa cam kết bồi thường 500 triệu USD – con số không phải là nhiều để bồi thường những thiệt hại do mức độ ô nhiễm môi trường gây ra nhưng những cam kết đi kèm của phía Formosa cho thấy, doanh nghiệp này cũng rất nỗ lực khắc phục hậu quả. Quan trọng ở đây không phải là số tiền nhiều hay ít mà cùng những cam kết đi kèm theo, phía Formosa phải thực hiện nghiêm chỉnh, nếu không sẽ phải chịu sự xử lý của pháp luật VN là điều đương nhiên. Qua đây, mỗi một người dân cũng nên luôn đề cao tinh thần cảnh giác, đề phòng trước những lời rủ rê, kích động từ những phần tử xấu, cực đoan, nhận tiền của các thế lực thù địch, phản động trong và ngoài nước để tiến hành các hoạt động chống phá Nhà nước, phá vỡ không gian yên bình của nhân dân Việt Nam.

TRÙNG DƯƠNG