Chỉ trong có mấy ngày gần đây, các sự kiện thời
sự nóng hổi ngoài những yếu tố tự thân thì nó đang ít nhiều cho thấy tính dây
chuyền của nó.
Nếu như sự kiện sửa điểm thi tại kỳ thi THPT
Quốc gia tại Hà Giang đã được giảm độ nóng khi tại một số địa phương khác như
Sơn La, Lạng Sơn, Bạc Liêu... đang bị phát hiện những dấu hiệu tương tự thì
trong lĩnh vực báo chí cũng xuất hiện hiệu ứng dây chuyện khi mới đây: Nối
gót báo Tuổi trẻ, báo điện tử Vietnamnet đã bị Cục báo chí - Bộ TTTT ra quyết
định xử phạt với số tiền lên đến 50 triệu đồng.
Cụ thể, theo quyết định 144/QĐ-XPVPHC, ngày
19/6/2018, Báo điện tử VietNamNet đăng tải bài "Chủ tịch nước: Sẽ báo cáo
Quốc hội về Luật Biểu tình", trong đó có đoạn viết "Trước kiến nghị
của cử tri về Luật Biểu tình, Chủ tịch nước Trần Ðại Quang đồng ý rằng cần Luật
Biểu tình và sẽ báo cáo Quốc hội về nội dung này". Trong khi điều đó không
hoàn toàn diễn ra.
Với hành vi này, báo điện tử Vietnamnet đã bị
cho là đã thông tin sai sự thật, gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng tới chủ
thể được phản ánh và nội dung được đưa tin.
Về nội dung đưa tin dẫn tới việc báo điện tử
Vietnamnet, nếu ai theo dõi nguyên do khiến báo Tuổi trẻ bị xử lý trước đó thì
sẽ ít nhiều thấy được sự tương đồng. 1 trong 2 lí do khiến báo Tuổi trẻ bị xử
lý là có hành vi thông tin sai sự thật gây ảnh hưởng nghiêm trọng trong
bài viết “Chủ tịch nước đồng ý cần ban hành Luật Biểu tình” trên báo ngày
19-6-2018.
Báo điện tử Vietnamnet đính chính thông tin sai
lệch (Nguồn: FB).
Tuy nhiên, nếu như báo Tuổi trẻ tỏ ra chày cối
và làm hết mức có thể để phản ứng với quyết định của Cục báo chí, Bộ TTTT thì
báo Vietnamnet lại tỏ ra biết điều và nhã nhặn hơn rất nhiều. Mới đây, sau khi
bị chỉ ra sai phạm thì báo này đã công khai đăng tin đính chính trên trang của
mình với một thái độ dễ dàng chấp nhận kèm theo cho biết cho biết đã xử lý
nghiêm đối với vi phạm của các cá nhân liên quan và rút kinh nghiệm với toàn
thể đơn vị.
Từ điểm chung được chỉ ra và thái độ của báo
Vietnamnet dư luận đang đặt ra nghi vấn có hay không nội dung bài
"Chủ tịch nước: Sẽ báo cáo Quốc hội về Luật Biểu tình", báo điện
tử Vietnamnet đã lấy lại thông tin từ báo Tuổi trẻ?
Đến thời điểm hiện tại chưa có gì là chắc chắn
và đương nhiên những người trong cuộc sẽ không dại gì thừa nhận điều này, bởi
lẽ nó chỉ càng làm lộ rõ những tật xấu của chính mình. Tuy nhiên, dẫn ra vấn đề
này, người viết hoàn toàn không có ý phê phán hay dọn đường cho dư luận tiếp
tục công kích báo điện tử Vietnamnet sau khi bị xử lý. Mà để thấy,
làng báo Việt có thể đang đặt niềm tin quá lớn và lầm chỗ đối với báo Tuổi
trẻ.
Đồng tình, trong cái thời buổi mà thông tin đang
chạy đua với tốc độ ánh sáng thì với một số báo điện tử thuộc hàng nhàng nhàng
thì cóp nhặt thông tin từ báo khác (tỉ dụ như báo Tuổi trẻ) để đăng tải là một
ý kiến khả dĩ và được xem xét. Thực tế thì có nhiều báo đã thực hiện điều này
thay vì tốn công sức cho những sự kiện đã được đăng tải.
Vậy nhưng, có vẻ như óc suy đoán và kỹ năng kiểm
soát thông tin vẫn là yếu tố cần cho dù công nghệ nó hỗ trợ mãnh mẽ và tích cực
nào đối với nghề làm báo. Hay nói cụ thể hơn, có thể vì quá tin, "quá sùng
báo Tuổi trẻ" và nghĩ rằng với những sự kiện xảy ra tại TP Hồ Chí Minh thì
không ai nhanh và chuẩn xác hơn báo này nên báo điện tử Vietnamnet đã
lấy về, xào nấu và đăng lại mà không cần kiểm chứng thông tin. Và theo lẽ
thường thì khi Tuổi trẻ bị xử lý thì báo Vietnamnet cũng sẽ khó mà
tránh khỏi cái tai ương ập đến này!
Bởi vậy, tin vào những tờ như Tuổi trẻ nó ít
nhiều cho thấy sự tôn vinh của chính làng báo dành cho nhau. Nhưng "nhân
vô thập toàn" không có ai là hoàn hảo đến độ tuyệt đối cả. Báo Tuổi trẻ có
thể đưa tin nhanh, có lượng bạn đọc lớn và đây cũng là 2 yếu tố quyết định
trong thời buổi cơ chế thị trường nền báo chí hiện nay. Nhưng đừng quên tờ báo
thuộc Thành đoàn TP Hồ Chí Minh vẫn có những tồn tại có tính cố hữu mà nếu
không tỉnh táo sẽ vô hình dẫm lên những điều không hay.
Đó là với xu hướng mở có phần quá đà, báo này có
phần lệch lạc về mặt quan điểm, thái độ chính trị khi núp dưới cái bóng
"hòa hợp, hòa giải, Tuổi trẻ đã đăng nhiều bài viết có ý “tôn vinh” binh
lính của chế độ ngụy VNCH như là những anh hùng đã hy sinh để giữ nước. Nhiều
bài viết của Tuổi trẻ chủ yếu ăn theo và cổ vũ cho xu hướng thân Mỹ, bài Trung;
bình luận thời sự quốc tế theo quan điểm phương Tây và có nhiều nội dung đả phá
lại chủ trương của nhà nước...
Cái gì quá đều không tốt, thậm chí nó còn mang
hại, đó là bài học dành cho Tuổi trẻ. Còn đối với các báo khác, trong đó có
Vietnamnet lời khuyên được nói ra: Học tập, tiếp thu nhưng cần có chọn lựa, có
vậy mới tồn tại mà không vướng víu thị phi.
PHƯƠNG NAM
