Đã có những gợi mở đầu tiên xung quanh việc Lê Đình Lượng (SN 1965, Hợp Thành, Yên Thành, NA, người bị truy tố với tội danh Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân) bị tăng hình phạt trong bản án đối với mức án được VKS cùng cấp đề nghị. 

Lê Đình Lượng tại phiên sơ thẩm (Nguồn: FB)

Theo đó, việc thay đổi lời khai của 2 nhân chứng được cho là nguyên nhân chính cho điều này! Và dù hơi buồn cười và không mấy liên quan nhưng với lí lẽ đại tài của đám dân chỉ gia thì trong phút chốc nó lại trở nên liên quan. Tiêu biểu cho cách nói này là của Lê Quốc Quân: "Bản án thể hiện rõ sự man rợ của một chính quyền trước người công chính. Bản án khủng khiếp cho thấy sự run sợ của những quan toà trước khí phách hiên ngang và bản lĩnh của Chú trước toà. Trong khi Viện Kiểm Sát đề nghị 17-18 năm tù nhưng Chủ toạ đã hoảng sợ trước các lập luận đanh thép của Chú và các luật sư mà tuyên vội 20 năm tù giam và 5 năm quản chế". 

Nhưng xem chừng là thiếu thuyết phục và khó biện minh. 

Đi tìm lời giải cho điều này, blog Kênh Việt Nam hoàn toàn tán đồng với ý kiến của blog Việt Nam mới khi viết rằng: "Theo nhiều nguồn tin, dù chưa phải chính thức (giới chức tỉnh Nghệ An cũng không hơi gì đôi co lí do tuyên kịch khung mà không phải mức án đã được Viện kiểm sát tỉnh này đề nghị) thì lí do chính khiến Lượng bị tuyên kịch khung chủ yếu là do thái độ và cách hành xử của ông này trước thời điểm Hội đồng xét xử nghị án. 

Không chỉ thiếu thành khẩn, không nhận tội dù chứng cứ đã hết sức rõ ràng, cho rằng mình bị oan khuất và bị quy kết, Lượng đã có nhiều lần có lời nói, hành vi phủ nhận chế độ và có lời lẽ có tính đả đảo. 

Và như đã nói rất nhiều, mọi chế độ đều có nhu cầu tự bảo vệ. Đó là sự thật và sẽ luôn luôn đúng ở mọi chế độ. Quan toà, Hội đồng xét xử nhân danh nhà nước để thực hiện chức năng xét xử, phân xử và kết tội một con người cụ thể. Mà không ai khác chính con người đó phủ nhận, đạp đổ cái nhân danh đó thì cũng đồng nghĩa động chạm, xâm phạm tới sự tôn nghiêm, uy danh của chính nhà nước. 

Trong trường hợp này, nếu không có động thái xử lý và xem đó là tình tiết tăng nặng thì ở những phiên toà sau sẽ có vô số những kẻ khác làm điều tương tự. Khi đó, không hiểu chế độ này sẽ đi đâu, về đâu và sẽ còn ai xem trọng nhà nước nữa không? Và xin thưa đó là tiền đề có tính tất yếu của một chế độ đi vào thoái trào và xã hội bắt đầu xuất hiện những mâu thuẫn, xung đột lớn!". 

Tuy nhiên, xin được khẳng định lại là, đó chưa phải là tất cả. Hay nói cách khác, đó mới chỉ là một lí do. Và thật nực cười như hầu hết những phiên toà mà bị cáo bị tuyên y án theo đề nghị của VKS trước đó như Nguyễn Văn Oai, Hoàng Đức Bình, vai trò bào chữa của Ls mà cụ thể là LS Hà Huy Sơn tiếp tục được xem là nguyên nhân chính khiến Lượng bị tuyên kịch khung! 

Trong phiên toà của Lượng, cùng với một ls khác đến từ TP HCM là Đặng Đình Mạnh, Ls Hà Huy Sơn đã tham gia bào chữa cho Lượng. Trước những chứng cứ hết sức rõ ràng được Viện kiểm sát nêu lên trong bản cáo trạng được đại diện của cơ quan này trình bày, Ls Hà Huy Sơn (cùng với LS Đặng Đình Mạnh) đã phủ nhận. Ls Hà Huy Sơn còn nói một cách ngây ngô rằng: "Nhiều vụ án hành vi thực chất của các bị cáo là thách thức sự độc tôn của đảng cộng sản nhưng bị xét xử với tội danh “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”.

Chưa hết, với lí lẽ và cho rằng, sự thay đổi lời khai của các nhân chứng cần được xem xét để tuyên anh Lượng vô tội dù trước đó tại các phiên toà liên quan, chính Nguyễn Văn Hoá (Hà Tĩnh), Nguyễn Viết Dũng (Nghệ An) đã khai báo cụ thể điều này; mặt khác, sẽ không đời nào Dũng, Hoá lại bán đứng Lượng vì tình người, sự nhân bản... Ls Hà Huy Sơn đã nhiều lần có lời lẽ thiếu kiềm chế; cho rằng phải tuyên Lượng vô tội ngay lập tức. 

Chứng kiến điều này, LĐL từ một kẻ mù mờ về luật pháp đã có sự ngộ nhận khi bị kích động và càng lớn tiếng hơn trong phản đối phiên toà dẫn đến việc bị xem đó là tình tiết tăng nặng. 

Hành vi, cách hành xử của LS Hà Huy Sơn tại phiên toà dù không trực tiếp ảnh hưởng tới bản án dành cho Lượng nhưng nó đã gián tiếp thúc đẩy điều đó. Và riêng với điểm này thì sẽ hoàn toàn phù hợp nếu nói rằng: LS HÀ HUY SƠN LÀM TĂNG THÊM PHẦN LONG TRỌNG CHO PHIÊN TOÀ XÉT XỬ LÊ ĐÌNH LƯỢNG

PHƯƠNG NAM

Việc Dũng Phi Hổ được giảm án vì đã có thái độ thành khẩn. Việc đó là không ai không biết và xin nói luôn điều đó không phải giờ mới diễn ra - tại phiên phúc thẩm mà nó đã diễn ra từ phiên sơ thẩm trước đó. Đó cũng là lí do từ phiên sơ thẩm Dũng đã được hưởng một mức án được cho là vừa phải, đã bao gồm tình tiết được giảm nhẹ đối với hình phạt. 

Nghĩa là dù nhìn dưới khía cạnh nào đi nữa thì đã có sự thay đổi căn bản trong con người Dũng từ sau bị bắt và nó càng rõ rệt hơn sau phiên sơ thẩm. Và tất cả đã được lí giải bởi sự ghẻ lạnh, thiếu quan tâm mà đám bên ngoài dành cho Dũng sau khi anh ta bị bắt. 

Nếu như tại phiên sơ thẩm còn có khoảng 10 người tham dự dù ở ngoài mà không vào tham dự phiên toà thì ở phiên Phúc thẩm lại càng cám cảnh và thê lương hơn. Dự phiên toà xét xử phúc thẩm Nguyễn Viết Dũng (Dũng Phi Hổ) sáng nay chỉ có mỗi ông Hùng, bố của Dũng Phi Hổ có mặt. Mẹ, ba chị em gái của Dũng cũng không tham dự. Ngoài ra không thấy sự xuất hiện của bất cứ một ai, ví như Linh mục Nguyễn Đình Thục, người từng được Dũng tư vấn và tạo điều kiện cho Dũng ăn ở tại nhà thờ xứ Song Ngọc, hay đám Hội anh em dân chủ, No.U FC Vinh hay một nhân vật được xem là đồng đảng nào đó. 

Dũng Phi Hổ tại phiên phúc thẩm (Nguồn: FB)

Sự vắng lặng đến khó hiểu tại phiên toà vì thế đương nhiên tác động rất lớn đến tâm lý của Dũng. Và thay vì cố sống, cố chết để giữ gìn hình ảnh, để không bị nói là kẻ phản bội gì đó và bảo vệ cho những điều viển vông, không có thực (chỉ là để phục vụ mục đích kiếm chác), Dũng đã sống thật với chính mình; hiểu điều gì cần cho mình vào thời điểm hiện tại. 

Nếu như những điều mà Dũng thành khẩn khai nhận tại phiên sơ thẩm chỉ là một ít hoặc không phải tất cả thì tới phiên phúc thẩm, Dũng đã đủ dũng khí để nói toạc móng heo ra mọi thứ. Đương nhiên, động cơ không hoàn để được giảm án mà như thể để trả thù đời, trả thù những kẻ đã thực hiện cái trò "đưa con bỏ chợ". Vì thế, biết đâu trong những điều được Dũng khai ra có cả những cái tên như Lm Nguyễn Đình Thục và có thể là cả Lê Đình Lượng, người sẽ được TAND tỉnh Nghệ An đưa ra xét xử sau đó 1 ngày với tội danh hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân. 

Và với những gì đã xảy ra, nên chăng chúng ta nên chúc mừng Dũng thay vì đá xéo hoặc có những lời lẽ không phải với anh ta. Bởi suy cho cùng, đó là cái lẽ thường tình. Nước luôn chảy về chỗ sâu, để sinh tồn thì khi bị dẫn vào bước đường cùng bất cứ ai cũng luôn hoặc là tự vệ hoặc tìm đường lui. Dũng Phi Hổ không phải là ngoại lệ. 

TRÙNG DƯƠNG