"Khu đất 29 Nhà Chung nay là trường Tiểu học Tràng An vốn là 1 trong 95 ngôi nhà đã được linh mục Nguyễn Tùng Cương- quản lý Nhà Chung Hà Nội từ năm 1954 đã có giấy tờ bàn giao cho chính quyền Hà Nội quản lý vào ngày 24/11/1961. Khu đất này nằm trong thửa đất số nhà 29-31 phố Nhà Chung (số cũ) có bằng khoán điền thổ nguyên đứng tên chủ sở hữu là Hội truyền giáo ngoại quốc". 

Trường tiểu học Tràng An, Hà Nội (Nguồn: Internet).

Đó là thông tin mới đây được blog Loa Phường chia sẻ trên trang của blog này. Và như thế, việc Đơn Kiến nghị khẩn cấp số VP2018/11CQ do Đức Hồng y Phê rô Nguyễn Văn Nhơn, Tổng Giám mục Hà Nội và Đức Giám mục Phụ Tá Laurenxo Chu Văn Minh ký tên thay mặt hàng linh mục Tổng Giáo phận Hà Nội và toàn thể giáo dân gửi đến Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội và các cơ quan chính quyền Hà Nội phản đối mạnh mẽ việc nhà cầm quyền Hà Nội đã ngang nhiên xây dựng trên đất đai và cơ sở của Tòa Tổng Giám mục Hà Nội ngày 5/11 nói rằng: "Tòa TGM Hà Nội chưa hề có bất cứ một văn bản nào về việc hiến, tặng, cho hoặc chuyển nhượng quyền sử dụng khu đất và tài sản tại đây cho bất cứ ai.

Việc xây dựng đã được tiến hành lén lút, bởi dự án không có bất cứ một thông báo, bản vẽ và những thông tin cần thiết theo luật định cho việc tiến hành một dự án" là chưa đúng với phán ánh thực tế. Ngoài cơ sở tại 29, Nhà Chung là 1 trong 95 ngôi nhà đã được linh mục Nguyễn Tùng Cương- quản lý Nhà Chung Hà Nội từ năm 1954 đã có giấy tờ bàn giao cho chính quyền Hà Nội quản lý vào ngày 24/11/1961. Khu đất mà các nữ tu thuộc dòng Thánh Phaolô có giấy đề nghị trả lại và kéo lên gây sức ép cũng thuộc diện này. Và xin thưa nếu trả lại các khu đất theo đề nghị của Tòa tổng giáo phận Hà Nội thì không phải 2, 3 mà là 95 cơ sở đất đai. Trong khi như khu đất tại 29 Nhà Chung cũng như khu đất mà các nữ tu dòng Thánh Phaolô đang đòi lại đều đã có chủ, được nhà nước cấp lại cho các chủ sở hữu khác nhau. 

Và như vậy, tấm bằng khoán điền thổ số 1794, quyển 9, trang 191 mà Tòa tổng giáo phận Hà Nội gửi kèm trong đơn kiến nghị và nói ra đã không còn giá trị cho dù nó được nhà nước VN công nhận và kế thừa đi nữa. 

Hơn nữa, như đã nói với việc không sở hữu thực tế đối với khu đất. Khu đất đã được nhà nước bàn giao cho Trường Tiểu học Tràng An và sử dụng từ ngày thành lập (ngày 02/8/1994 tại địa chỉ 29 Nhà Chung với diện tích 2.700m2) đến nay lại càng khiến cho Tổng Giáo phận Hà Nội càng khó khăn hơn trong việc này. 

Hiện tại đang xuất hiện luồng thông tin nói rằng: Dù tòa tổng giáo phận Hà Nội đã biết trước trường Tiểu học Tràng An sẽ tiến hành xây dựng thêm cơ sở để giải quyết tình trạng quá tải tại đây. Nhưng họ đã định không lên tiếng vì những lí do đã chỉ trên. Tuy nhiên, do sức ép của các chức sắc Giáo xứ Thái Hà nên dù không muốn Hồng y Phê rô Nguyễn Văn Nhơn, Tổng Giám mục Hà Nội và Đức Giám mục Phụ Tá Laurenxo Chu Văn Minh đã ký tên vào văn bản được thảo sẵn. 

Mới đây Gx Thái Hà cũng đã tuyên bố sẽ có một thánh lễ về vụ đòi đất của Tòa tổng giáo phận, điều này càng cho thấy thông tin được dư luận lan truyền hoàn toàn không phải không có cơ sở. 

PHƯƠNG NAM

Thông báo ngày 7 tháng 11 năm 2018 của Tòa Tổng Giám Mục Hà Nội về việc Xây dựng tại Trường Tiểu Học Tràng An, 29 Nhà Chung, Hoàn Kiếm cho biết: "Hiện nay Trường Tiểu học Tràng An, số 29 phố Nhà Chung, quận Hoàn Kiếm, đối diện với cổng chính Tòa Tổng Giám Mục Hà Nội, đang bắt đầu tiến trình thi công xây dựng với máy xúc trong sân trường, bịt kín tường rào, và không có họa đồ xây dựng niêm yết bên ngoài. Đây là đất thuộc quyền sở hữu của Tòa Tổng Giám Mục Hà Nội với bằng khoán điền thổ số 1794 quyển 9 trang 191.

Từ nhiều năm nay Tòa Tổng Giám Mục Hà Nội đã liên tục đề nghị chính quyền các cấp trao lại Tòa Khâm Sứ cũ và Trường Hoàn Kiếm nằm trong khuôn viên Tòa Tổng Giám Mục, nhưng chưa được chính quyền giải quyết. Nay chính quyền lại tiếp tục xây dựng trên mảnh đất khác thuộc Tòa Tổng Giám Mục Hà Nội. Ngày 05/11/2018 Đức Hồng Y Phêrô Nguyễn Văn Nhơn và Đức Cha Phụ tá Lôrensô Chu Văn Minh đã kiến nghị khẩn cấp đến chính quyền thành phố và các cơ quan liên hệ để phản đối việc xây dựng và yêu cầu dừng ngay việc thi công trên đất đang có tranh chấp". 

Đơn kiến nghị của Toà Tổng Giáo phận Hà Nội (Nguồn: FB)

Như vậy, căn cứ để Toà Tổng Giáo phận Hà Nội yêu cầu dừng ngay việc thi công trên đất đang có tranh chấp là bằng khoán điền thổ số 1794 quyển 9 trang 191. Bằng khoán điền thổ này cũng được Toà Tổng Giáo phận Hà Nội gửi kèm theo Đơn Kiến nghị khẩn cấp số VP2018/11CQ ngày 05/11/2018, do Hồng y Phê rô Nguyễn Văn Nhơn, Tổng Giám mục Hà Nội và Giám mục Phụ Tá Laurenxo Chu Văn Minh ký tên thay mặt hàng linh mục Tổng Giáo phận Hà Nội và toàn thể giáo dân gửi đến Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội và các cơ quan chính quyền Hà Nội với nội phản đối việc ngang nhiên xây dựng trên đất đai và cơ sở của Tòa Tổng Giám mục Hà Nội.

Ngoài ra, Toà Tổng Giáo phận Hà Nội không có bất cứ lợi thế nào, kể cả việc sở hữu thực tế đối với khu đất mà Toà tổng Giáo phận này cho là đang tranh chấp. Bởi thực tế, từ lâu đã là trụ sở của trường Tiểu học bán công Tràng An (địa chỉ: 29, Nhà Chung, Phường Hàng Trống, Quận Hoàn Kiếm, Hà Nội).

Và như thế trong vụ khiếu nại lần này, Toà Tổng Giáo phận Hà Nội hoàn toàn bất lợi. Căn cứ pháp lý mà họ có chẳng qua chỉ là một Bằng khoán điền thổ được cấp từ thời Pháp. Khi giành được độc lập và nhất là khi giải phóng hoàn toàn thì các giấy tờ này không còn giá trị pháp lý. Có chăng đó chỉ là căn cứ để xử lý đối với những cơ sở có sở hữu thực tế (trong đó có cơ sở tôn giáo). Thứ đến tại đây không còn là trường Dũng Lạc thuộc sở hữu của Toà TGP Hà Nội mà là trụ sở của trường Tiểu học bán công Tràng An. Và dù thế nào đi nữa thì đây cũng là căn cứ quan trọng nhất để chính quyền các cấp xem xét đối với đề nghị cấp lại khu đất để xây dựng, mở rộng trụ sở toà tổng Giáo phận Hà Nội trong tương lai. 

Cũng nói thêm, đây không phải là lần đầu Toà TGP Hà Nội có kiến ngị đòi lại khu đất do có nguồn gốc tôn giáo. Tuy nhiên, cần thấy rằng cùng với sự biến thiên, thay đổi của xã hội, chế độ thì không phải khi nào những yêu cầu có "nguồn gốc lịch sử" kiểu này cũng được giải quyết. Việc giải quyết cần phải hướng đến sự hài hoà, đại cục chung. Việc xây dựng, mở rộng Toà TGP Hà Nội trong tương lai vô cùng cần thiết, vì đó là điều kiện để đáp ứng sinh hoạt tôn giáo của người dân ngày càng lớn. 

Song cũng đừng quên từ lâu đấy đã là cơ sở giáo dục. Mà đã là cơ sở giáo dục thì mục đích của nó cũng lớn lao, kỳ vĩ không kém. Cái khó của Hà Nội là đứng giữa hai vấn đề nguyện vọng mà không thể phân định cái nào lớn hơn cái nào. Và đương nhiên, khi đó thì ai có lợi thế hơn thì bên đó được giải quyết. Trường Tiểu học bán công Tràng An hiện có hơn hẳn 2 yếu tố: (1) Quyền sở hữu thực tế và (2) Quyền sử dụng đất được nhà nước giao. 

Vậy nên thay vì quá sốt sắng đối với chuyện này nên chăng Toà TGP Hà Nội cũng nên thận trọng, ôn hoà hơn. 

TRƯỜNG GIANG