Câu chuyện được gợi mở sau khi trang
Tintucdailoan.net đăng tải bài viết "Tin vui cho Giáo Hội Việt Nam: Thành
lập GIÁO PHẬN HÀ TĨNH". Mặc dù mọi sự chưa phải hiện thực nhưng theo nhiều
người vấn đề chỉ còn thời gian, nghĩa là khi nào Toà thánh sẽ chính thức có
quyết định mà thôi.
Toà Giám mục Gp Vinh (Nguồn: FB)
Đoạn tin viết:
"Giáo Hội Công giáo tại Việt Nam chuẩn bị
đón mừng có thêm một Giáo phận mới cho Giáo hội Công giáo tại Việt Nam : GIÁO
PHẬN HÀ TĨNH .
Giáo phận Hà Tĩnh là sẽ giáo phận thứ 27 của
Giáo Hội Công giáo tại Việt Nam , được tách ra từ Giáo phận Vinh .
Vào năm 2005, Giáo phận Bà Rịa – Vũng Tàu cũng
được Toà thánh Vatican và Chủ tịch nước chấp nhận cho tách riêng ra từ Giáo
phận Xuân Lộc.
Pháp viện Tối cao của Toà Thánh Vatican ( Rome ,
Italia ) đang chuẩn y việc chia tách Giáo phận Hà Tĩnh ra từ giáo phận Vinh
thành 2 giáo phận riêng biệt.
Trong tương lai, Nhà thờ Văn Hạnh sẽ là nơi được
Toà thánh Vatican chọn làm Nhà thờ Chính toà của Giáo phận Hà Tĩnh".
Xung quanh chuyện này đã có những ý nghĩ nói
rằng, tại sao không phải là Giáo phận khác mà GP Vinh mới là địa phận mà Toà
thánh đặt vấn đề chia tách đối với nhà nước Vn và thực hiện việc chia tách thời
gian tới? Hay chăng, giáo phận Vinh có những vấn đề mà ngay cả bản thân Toà
thánh thấy cũng cần có sự thay đổi để không rơi vào tình trạng hiện tại? Vấn đề
xung quanh hoạt động của một số chức sắc cực đoan tại địa phận Vinh như Đặng
Hữu Nam, Nguyễn Đình Thục... cũng được nêu ra trong chuyện này.
Tuy nhiên, dường như mọi thứ được nêu ra hoàn
toàn là suy đoán và không có căn cứ thực tế. Đó là chưa nói, chuyến đi gần đây
nhất của Phó thủ tướng Thường trực Trương Hoà Bình đến toà thánh mang nhiều
tính xã giao hơn là toan tính thực tế. Toà thánh sẽ không đời nào thực hiện
việc chia tách một địa phận khi mà nó chưa thoả mãn những điều kiện cần thiết
và có những dị nghị xung quanh nó.
Trong nhiều lí do được nêu ra thì lí giải của
blog Việt Nam mới xem chừng có nhiều nhân tố thuyết phục: Theo đó, blog này nói
rằng:
"Được biết, GP Vinh mặc dù có diện tích lớn
thứ 3 trong 26 Giáo phận Công giáo tại VN nhưng dân số đứng thứ 2, chỉ sau GP
Xuân Lộc. Với sự to lớn về diện tích, đông đảo về tí đồ thì việc tách GP Vinh
làm đôi là hợp lẽ. Đó là chưa nói tới việc Gp Vinh trải dài trên địa bàn khá
rộng - dải đất Nghệ - Tĩnh - Bình, càng đặt ra vấn đề chia nhỏ để coi sóc và
đảm bảo hơn đời sống đức tin.
Mặt khác, chủ chăn coi sóc GP Vinh đã bước sang
tuổi 73 (Giám mục Nguyễn Thái Hợp sinh năm 1945 tại Gx Làng Anh, xã Nghi Phong,
huyện Nghi Lộc, Nghệ An), và theo Giáo luật ngài chỉ còn 2 năm trên cương vị
Giám mục địa phận trước lúc nghỉ hưu. Việc để một chủ chăn lớn tuổi coi sóc một
GP lớn vì thế cũng được Toà thánh cân nhắc và đi đến quyết định chia
tách".
Nghĩa là trong vấn đề chia tách này, Toà thánh
đã tính đến hai vấn đề: (1) do địa phận Vinh to lớn nên phải tách để đảm bảo
yếu tố đức tin. (2) lí do còn lại liên quan trực tiếp đến vấn đề tuổi tác của
chủ chăn gp Vinh hiện tại - Giám mục Nguyễn Thái Hợp. Với độ tuổi hiện tại và
còn quá ít thời gian thì phương án đưa GM Hợp đi GP khác nhẹ nhàng hơn sẽ không
được đặt ra; trong khi nếu ở lại thì sẽ khó cho ngài vì gánh nặng tuổi tác.
Trong khi vấn đề phụ thứ (2) sẽ được giải quyết nếu như vấn đề chia tách được
đặt ra. Mà trong bối cảnh hiện tại GP Vinh hoàn toàn đủ điều kiện để chia
tách.
Việc chia tách GP Vinh vì thế đơn thuần nguyên
nhân từ giáo hội và do Giáo hội quyết định.
PHƯƠNG NAM
